Hễ đến ngày Hiến Chương Nhà Giáo hằng
năm 20-11, chắc không phải là chỉ mình tôi, mà còn biết bao thầy cô giáo đều
cảm thấy nôn nao…Dù sao mình cũng có một “Day” để nhớ; để xã hội tôn vinh mình.
Ồ là ngày “Teacher’s Day”, Ngày “Hiến chương Nhà giáo” hay ngày “Nhà giáo Việt
Nam” gì.. đi nữa cũng chỉ có thể là một ngày vui, để con người ta có chút thời
gian chững lại, vinh danh những người “đưa đò” cho những chuyến đò tri thức của
bao thế hệ học sinh…
Hơn 38 năm qua, mình theo nghiệp giáo
viên , trong 3 môi trường dạy học: Thanh niên dân tộc nội trú, Cấp 3 Kon Tum
hay Hướng nghiệp dạy nghề, nay là Giáo dục nghề nghiệp .. mình đã có biết bao
kỷ niệm vui buồn trong ngày 20-11. Có lẽ trong đoạn đường đời làm thầy giáo dài
đằng đẵng đó, ở môi trường nào cũng có những dư vị riêng không lẫn vào nhau.
Nhưng kỷ niệm êm đềm nhất vẫn là những tháng ngày dạy học ở phố Thị Kon Tum.
Trong hoàn cảnh người giáo viên còn sức trẻ, ở tập thể nội trú, không vướng bận
“thê nhi”, không có “Cơ chế thị trường” làm tha hóa người thầy….Đó là một đoạn
đường mà không dễ gì người giáo viên nào có được. Mười năm ở phố núi hoang sơ,
xơ xác sau những tháng năm biến động lịch sử. Một thị xã ở chốn đèo heo hút
gió, xưa là nơi lưu đày của công chức cũ; nay vẫn còn hằn trên lưng những dấu
vết của tang thương, của chiến tranh hủy diệt. Nay đang từng bước hồi sinh
nhưng kìm hãm lất lây qua những chặng đường khó khăn của chiến tranh biên giới,
của trì trệ thời bao cấp những năm 80 của thế kỷ trước.
Rời khỏi mái trường Đại Học Sư Phạm,
với cái quyết định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục “Điều động giáo viên miền xuôi lên
công tác ở miền núi tỉnh Gia Lai - Kon Tum”, lòng chúng tôi bỗng hụt hẫng, thấy
bâng khuâng, mơ hồ về nơi cao nguyên vô định...Chặng đường chúng tôi đi nhận
công tác phải đi đường vòng từ Huế vào Quy Nhơn, rồi qua Ngã ba “Bà Di” lên An
Khê, Pleiku, rồi mới đến Kon Tum. Đoạn đường ngót 700 km ấy chỉ có những chiếc
xe ca chất đầy gạo, cá khô, lèn chặt hành khách như những con mắm chuồn, mắm
nục từ Bình Định, Quảng Ngãi…lên phố núi, mà có khi người thầy “hành khách” đó
phải lặng lẽ chui xuống gầm mấy bao gạo, giỏ mắm… để mà được đi, được đến với
những cô cậu học trò đang mong ngóng người thầy từ đất cố đô! Khi ngồi trên xe,
ngoài cái ba lô và chiếc áo khoát quân đội “Field Jacket”, dăm ba quyển
sách…hành trang chẳng có gì ngoài tấm chân tình sáng trong của nghề “Giáo chức”
mà nhiều bạn gọi đùa là “Dứt cháo” đó mà. Đường thì dài, lại phải đổi nhiều
tuyến xe. Có khi là chuyến xe đò thời thuộc Pháp cổ lỗ sĩ như “Renault”, có
động cơ chạy bằng…than củi! Để thay thế xăng rất hiếm và đắt, ngành ô tô của
chúng ta đã có sáng kiến dùng…than củi chưng trong 1 cái bình thép cao cỡ bình
ga lớn, đèo phía sau chiếc xe. Khí CO tạo ra trong cái bình chứa than khi tác
động với khí trời đó được dẫn lên động cơ để chạy xe... Có khi hành khách vì xe
đông phải đeo bám phía cửa sau xe, về đến bến, áo quần, thân thể được nhuộm
than đen kịt như ông “Ô bà má” bây giờ…Trên một chuyến xe như thế từ Bình Định
về Đà Nẵng, mãi đu bám xe đò, thầy giáo tui đành bỏ quên luôn cái cặp hồ sơ cá nhân
về Huế nhận bằng Đại Học để làm hồ sơ chuyển về đồng bằng.
Kết quả là phải nán
thêm 5 năm nữa cho chẵn 10 năm ở phố núi. Tuy vậy, nhưng trên những chuyến xe
đó, ghi dấu không biết là bao nhiêu mối tình thơ: Nhiều đôi bạn giáo viên trở
thành gá nghĩa trăm năm trên những chuyến xe đáng nhớ đó. Có dạo trên một chuyến
xe từ Bình Định ra Đà Nẵng, bạn Hùng dạy Toán ốm nhom cùng đi xe với mình bị
đau bụng quằn quại. Một tay níu chặt lấy mình kêu cứu...Thế rồi trên chuyến xe
đó, 1 anh chàng có lẽ là người buôn trầm, không phân vân gì, rút ngay trong túi
ra 1 thỏi Kỳ nam, lấy móng tay rứt 1 tý, bảo mình bỏ vào mồm bạn. Kỳ lạ thay,
cơn đau đột ngột biến mất. Nay mới biết cục kỳ nam đó nay trị giá hàng chục tỷ
đồng, nhưng trong lúc hoạn nạn, người bạn đồng hành không ngần ngại gì, đưa ra
cứu lấy 1 chàng giáo viên...
Đến năm 1987 1988…Sau khi có một thời gian
làm tổ trưởng, làm công tác Thanh niên, tôi mới quyết tâm nhận thêm việc làm
giáo viên chủ nhiệm 1 lớp 10 chọn toàn học sinh giỏi Toán từ các trường Cấp 2
LTT, TL lên học cấp 3. Đó là lớp 10A năm 87-88…Sau này là 12 A năm 89-90 do
thầy Đôn làm giáo viên chủ nhiệm. Lớp học này là lớp đặc biệt là vì đây là lớp
cuối cùng trong đời đi dạy ở Phổ Thông mình làm giáo viên chủ nhiệm. Vì sau này
28 năm mình chuyển sang dạy nghề ngắn hạn cho học sinh phổ thông mà thội. Lớp
10A này là lớp mình rất kỳ vọng và muốn xây dựng thành một tập thể lớp tiêu
biểu nhất lúc đó. Nhưng cũng chỉ được 1 năm rồi cũng chia tay. Cuộc sống xoay
vần, vì hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn, mình quyết định chuyển vùng về
Bình Trị Thiên để củng cố kinh tế gia đình… Tuy thời gian rất ngắn chỉ mấy
tháng thôi, nhưng đa số những khuôn mặt thân thương của lớp mình vẫn còn nhớ
như in. Lớp này tuy nhiều học sinh học giỏi nhưng cũng nhiều “siêu quậy” không
có lớp nào bằng..Có khi chuồn đi picnic ½ lớp…Tuy nghịch ngợm, nhưng học giỏi,
và nhất là tình cảm thầy trò luôn ấm áp. Ở nội trú, có khi thầy nhờ trò đi chợ,
thầy trò cùng nấu ăn…Với 1 cái bếp điện mini thầy tự chế từ cuộn may-xo đặt
trên 2 cục gạch được ghè đẽo thành bếp, hay cái bếp củi là trái phượng khô đun
trên 3 ông táo đá, nhưng vô tư và hồn nhiên như cuộc đời học sinh nội trú….Và
trong mỗi buổi chiều tà, khi trong lòng ruột gan cũng là đà, thầy trò lúi húi
nấu cơm, hũ hết gạo thì trò Lộc Đào chạy vội đi kiếm mấy ổ bánh mỳ, vài quả
trứng vịt…đơn giản mà vui. Lộc ơi! Sau này qua Úc chhau, với những bôn ba đời
thường, thầy rất vui vì em vẫn nhớ những kỷ niệm đó.. Và 20 năm sau, khi đã
không còn dạy học ở trường THPT, cuộc sống người giáo viên dạy nghề tưởng như
lắng đi trong công việc mới thì nhân hội ngộ lớp A khóa 1990-2010; mình lại
được mời về thăm lại trường xưa, gặp lại lớp cũ và bao nhiêu thầy cô một thuở.
Thầy Đôn từ giáo viên phó chủ nhiệm sau là giáo viên chủ nhiệm 2 năm 11 và 12.
Nhiều thầy cô đồng liêu nay đã là Hiệu trưởng, Giám đốc, phó giám đốc Sở…nhưng
vẫn dành cho mình những tình cảm thân thương ấm cúng như thuở nào..Cảm ơn đời,
mỗi sáng ngày 20/11 thức dậy; thấy ngập tràn những cảm xúc dâng trào.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét